Ik ben dol op intervisie!! Ik vind het inspirerend om ze te begeleiden, maar ik ervaar ook graag zelf de kracht van intervisie. Deze week was ik zelf weer aan de beurt en hebben we elkaar als collega-trainers ondervraagd rondom het thema ‘ondernemerschap’.

Tijdens deze bijeenkomst werd ik me weer bewust van de kracht van het vragen stellen en dat je niet direct het antwoord op elke vraag hoeft te weten! Sterker nog: als je het antwoord op een vraag direct paraat hebt, gaat het dáár meestal niet over. Juist díe vragen waarop je het antwoord in eerste instantie schuldig moet blijven zijn de meest krachtige; de vragen die stof tot nadenken geven en dingen in beweging zetten. Ik noem dat de échte vraag’ en als iemand die heeft gesteld weet je ook dat diegene écht naar je heeft geluisterd.

We bevragen elkaar de hele dag door, maar in hoeverre zijn we oprecht geïnteresseerd in (het antwoord van) de ander? We hebben allerlei verschillende motieven om verschillende soorten vragen te stellen:

  • de beleefdheidsvraag ‘Hoe is het met je? waar we doorgaans alleen ‘goed’ op verwachten te horen;
  • de inkopvraag zoals ‘Heeft u het kunnen vinden?’ als je bent aangekomen op je plaats van bestemming….
  • de opstapvraag wanneer mensen alleen aan je vragen hoe je vakantie is geweest om vervolgens zelf de uitgebreide versie van hun eigen vakantieavonturen met je te delen;
  • de verwijtende vraag zoals ‘Waarom bel je nooit als je te laat bent?’ spreekt voor zich;
  • de strategische vraag ‘Welke bijdrage ga jij leveren aan dit project?’ waarmee je jezelf boven de ander stelt;
  • de retorische vraag waarmee we overeenstemming suggereren ‘Zijn we niet trots op het resultaat dat we het afgelopen jaar met elkaar hebben bereikt?’; of
  • de suggestieve vraag zoals ‘Vind jij die blogs van Janine ook zo sterk?’

De manier waarop we de ander bevragen vertelt vooral iets over onszelf. We zijn geneigd om elkaar gesloten vragen te stellen en die leveren vooral de antwoorden op waar we zelf (vaak onbewust) op gestuurd hebben. Dat komt omdat we onze eigen associaties hebben als iemand ons iets vertelt. Vervolgens gaan we met behulp van gesloten vragen onderzoeken of die associaties kloppen. De vragen die we stellen zijn verzoeken om informatie om de feitelijkheden boven water te krijgen en daarbij verliezen we de persoon nogal eens uit het oog. Doorgaans voegen dit soort vragen dan ook niet zo veel toe aan de kwaliteit van het contact.

Open vragen, die beginnen met een vragen voornaamwoord als hoe, wat, welke, wie, waarom, zijn daar een stuk geschikter voor. Mits ze gesteld worden met de oprechte uitnodiging aan de ander om te vertellen, zijn dat de vragen waarmee je de ander kunt verleiden tot een open gesprek. Vragen die aansluiten op de gedachtegang van de ander en die een waardevolle en positieve bijdrage leveren aan de relatie. De echte vragen!

Toch vinden we het vaak lastig om die te stellen en daar kunnen verschillende beweegredenen achter zitten….

  • Voor sommigen is het tonen van échte belangstelling een uitdaging, omdat ze het gevoel hebben dat ze zichzelf in een ondergeschikte positie brengen; immers: je maakt de ander belangrijker dan jezelf; het gaat even niet om jou…..
  • Ook kan de angst om verplichtingen voor jezelf te scheppen ons ervan weerhouden om de échte vragen te stellen. Wie vraagt en antwoord krijgt, raakt betrokken bij de ander… Door het contact oppervlakkig te houden proberen we deze verplichting buiten de deur te houden;
  • En tenslotte vraagt het een behoorlijke dosis zelfbeheersing om die échte belangstelling te tonen die leidt tot de echte vraag. Daarvoor moeten we namelijk bereid zijn om ons te verplaatsen in onze gesprekspartner. Dát betekent dat de ondervrager zijn eigen meningen, overtuigingen en ideeën even opzij moet zetten. Het gaat immers even niet over jou maar over de ander….. best lastig.

Een goede incentive om tóch aan de slag te gaan met het stellen van de échte vraag is wellicht dat wetenschappelijk onderzoek heeft uitgewezen dat mensen met een goed ontwikkelde zelfbeheersing niet alleen aardiger en leuker gevonden worden, maar ook succesvoller zijn.

Wil jij jezelf ook trainen in het stellen van de échte vraag?

Tijdens de intervisiebijeenkomsten die ik begeleid wordt veel aandacht besteed aan de kwaliteit van de gestelde vragen en zijn we met elkaar bezig om tot de kern te komen en de vraag achter de vraag te vinden. Geregeld starten er nieuwe groepen. Maar ook als je een eigen intervisiegroep wil starten met collega’s en daarbij begeleiding wenst kun je contact opnemen voor een aanbod op maat.

Mocht je naar aanleiding van dit bericht gewoon met mij van gedachten willen wisselen? Aarzel niet en bel of mail me dan.